[karakaya26]

Film Hızı Nedir - Film Hızı Hakkında - Fotoğrafçılıkta Film Hızı


Fotoğraf emülsiyonlarının ışığa karşı duyarlıklarına duyarlık veya hız adı verilir. Film şeridi üzerinde bulunan mikron kalınlığındaki ışığa karşı duyarlı emisyon tabakası filmin hızını belirleyen faktördür. Fotoğraf malzemesinin hızı emülsiyondaki gümüş halojenür taneciklerinin (grenlerin) büyüklüğü ile yakından ilişkilidir. Üretici firmalar film kutusu üzerine filmin ışığa karşı duyarlılığını belirleyen standartları belirtmek zorundadırlar. Daha ayrıntılı bilgi için üretici firmaların kataloglarından teknik verilere ulaşmak mümkündür.

Üretim sırasında filmin hızı yüksek ısı altında emisyona katılan amonyak miktarıyla ayarlanır. Hızlı filmler ışığa karşı fazla duyarlı, normal değer 100 Asa ışığa karşı normal ölçüde duyarlı, yavaş filmler ise ışığa karşı az duyarlıdır.

Hızlı filmlerin yapısındaki ışığa karşı duyarlı grenler büyük, yavaş filmlerde ise grenler küçüktür. Hızlı filmlerde pozlanan çerçeve içindeki gren sayısı 35 mm 64 Asa için yaklaşık 200.000 gren ise yavaş filmlerde 320 Asa için 500.000 gren olacaktır. Bu nedenle hızlı filmler ile yapılan çalışmalar karta büyük oranlarda basıldığında insan gözünün algılayabileceği ölçüde grenler görülebilir. Yavaş filmlerde ise gren oranları daha küçük olduğundan insan gözü tarafından daha az algılanır. Gren sayısı filmin hızını belirlediği gibi aynı zamanda görüntü kalitesine de etki eder. En kaliteli görüntü 1 Asa film kullanarak çekilebilir.

Tabii ki normal hıza sahip, tüketimi fazla olan banyo müdahalesi gerektirmeyen filmler standartlaşmıştır ve artık satıcıdan film istendiğinde 100 asa film verilmektedir. Hızlı ve düşük hızlı filmler ise banyo sırasında müdahale gerektirdiğinden ve üretim sırasında maliyetlerinin yüksek oluşundan daha pahalıdır.

Film üretildiği tarihten itibaren kimyasal reaksiyona başlar. Bu reaksiyon sıcak ve nemli ortamlarda daha fazla, serin ve rutubetsiz ortamlarda daha az olur. Bir süre sonra film üretici tarafından verilen katalog değerlerinden uzaklaşmaya başlar. Bu süre üretici tarafından önerilmekte ve film kutusu üzerinde son kullanma tarihi olarak yazmaktadır. Sürenin aşılması filmin ışığa karşı duyarlılığını azaltır.


Bazı Siyah-beyaz filmler renk tabanlı olarak günümüzde üretilmektedir. Bu filmler Siyah-beyaz olmalarına karşılık renkli banyolarda banyo edilmekte ama sonuç olarak görüntü siyah-beyaz oluşmaktadır.

Dünyada bir çok üretici firma tarafından film üretildiğinden bu konuda bir standartlaşmaya ihtiyaç duyulmuştur. Fotograf makinesi üreticilerinin, Film laboratuar ve banyo cihazları üreticilerinin ve son kullanıcıların aynı teknik ayarlarda buluşmasını sağlamak gerekir. Bu amaçla günümüzde kullanılan Asa ve Din olmak üzere iki önemli standarda uyulmaktadır.

Filmlerin hızları sayısal olarak ifade edilir. Çeşitli hız skalaları olmakla birlikte bunlar, logaritmik ve aritmetik skalalar olmak üzere iki grup içinde toplanır. Almanya kökenli olup uluslar arası olarak da kullanılan DIN (Deutsche Industrie Normen-Alman Endüstri Normları) logaritmik skaladır. Amerika Birleşik Devletleri kökenli ASA (American Standards Association) aritmetik skaladır. Günümüzde DIN ve ASA hız değerleri ifade şekillerinin yanında ISO, HD ve GOST gibi ifadelerde kullanılmaktadır. Bunlar bazen tek başlarına kullanılırken bazen birlikte kullanılmaktadır. Gerek renkli gerekse Siyah-beyaz filmler için geçerli olan bu sınıflandırma filmlerin ışığa karşı duyarlılık derecesine göre sınıflandırılmasını kapsar. Duyarlılık biriminin fazla olması filmin ışığa karşı çok duyarlı olduğunu, dolaysı ile yetersiz ışık şartlarında kullanılması gerektiğini ifade eder.

ASA
( American Standards Association ) Amerikan Standartları Teşkilatı.
Amerikan standardı olmakla birlikte fotograf Amerika dışında da kullanılacak ürünleri etkiler. Amerikan malı kullanacak ülkeler veya şirketler bu standardı göz önünde bulundurmalıdır.

DIN
( Deutsche Industrie Norm ) Alman Endüstri Standardı.
Alman üretimleri için kullanılan bir standart olmakla birlikte Alman malı kullanan diğer ülkelerin uymak zorunda olduğu bir standartlaşmadır.

DIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
ASA 1 1,2 1,6 2 2,5 3 4 5 6 8 10 12 16 20 25 32 40 50 64 80 100 125 160 200 250 320 400 500 650 800 1000

Film Hızını Etkileyen Unsurlar
Film tabakası üzerine üretici tarafından sabitlenen emisyon tabakasının ışığa duyarlılığı.
Filmin üretildiği tarihten, kullanıldığı tarihe kadar geçen süre.
Filmin pozlandıkdan sonra laboratuarda banyo edilene kadar geçen süre.
Filmin üretildiği andan itibaren pozlanıncaya kadar ortalama oda sıcaklığından daha düşük ve karanlık bir ortamda saklanmaması.