[Efastus]

Eserin baş kahramanı Neriman lise
yıllarında tanıştığı ve yedi yıldır birlikte olduğu dostu Şinasi’den
gittikçe uzaklaşmaya başlar.Artık o Şinasi’nin ve çevresindekilerin
tanıdığı Neriman değildir.Giyimi,zevkleri,derslerine ve çevresine karşı
olan tavırları değişmiştir.
Neriman son zamanlarda Doğu medeniyeti ve ona ait herşeyden
nefret etmekte buna karşılık Batı medeniyeti ve ona ait her şeye sevgi
ve hayranlık duymaktadır.Bu yüzden İstanbul’da batının etkilerini en
çok üzerinde taşıyan Beyoğlu semtine karşı aşırı sevgi duyar ve her
fırsatta evlerinin bulunduğu Fatih’ten tramvayla oraya dolaşmaya gider.
Neriman Beyoğlu’na gide gele konservatuarın Batı müziği
bölümü ve Beyoğlu’ndan tanıştığı zengin aile çocuğu Macit’le arkadaş
olur. Macit,Neriman’ın gözünde Batıyı ve medeniliği temsil eden bir
gençtir.Bu yüzden ona karşı bir sevgi duyar.Hatta Neriman bir gün
Şinasi ile okuldan birlikte çıkar.Ancak Neriman Şinasi’ye belki de
hayatında ilk defa yalan söyleyerek Macit ile buluşmaya gider.Fakat
Şinasi bu yalanın farkına varır ve araları iyice bozulur.
Neriman batıya ait şeylere merak sarmaya başladığından beri
sürekli Beyoğlu’na gider gelirdi.Beyoğlu’na gidince sanki hapisten
çıkmış gibi olurdu.Beyoğlu,onun için Newyork,Fatih ise Kabil
gibidir.Yine Neriman bir gün Fahriye’yle birlikte Beyoğlu’nda
gezerlerken Macit’e rastlarlar.Macit Neriman’ı zengin insanların
katılacağı büyük bir baloya davet eder.Neriman’da bu baloya katılmayı
çok istemektedir.Baloya gitmeye izin alabilmek ve gerekli parayı temin
edebilmek için,son zamanlarda değişen tavırlarından dolayı kendisine
kızmakta olan babası Faiz Bey’in gözüne girmeye çalışır.Bu yüzden
şimdiye kadar mutfağa girmekten iğreti duyan Neriman o akşam mutfağa
girer ve babasının gözüne biraz da olsa girmeyi başarır.Neriman yine
babasının hoşuna giden davranışlar yaparak babasının gözüne iyice girer.
Neriman ne kadar iyi kız rolünü oynamak zorunda olsa da
akşamları evde durmaya tahammül edemez duruma gelir.Sokaktan geçen
helvacılardan,başına koyduğu yastıktan gelen lavanta çiçeği kokusundan
ve minarelerden yükselen ezanlardan bıkar.Oysa Neriman,eskiden bunların
hepsinden çok hoşlanan biridir.
Neriman yine bir gün Şinasi’yi gerçekten sevip
sevmediğini,Şinasi ile aralarındakilerin bir aşk mı yoksa çocukluktan
gelen bi sevgi mi olduğunu düşünür.Şinasi’yle aralarının önceden çok
iyi olduğunu ne olduysa Macit’le tanıştıktan sonra olduğunu düşünür ve
Şinasi’yi gerçekten sevdiğini,eskiden de bir çok kere küsüp
barıştıklarını,bu küskünlüğünde kuvvetli bir sevgi ile düzelebileceğini
düşünür ve babasının akşam Şinasi’yi eve çağırması vesilesiyle
Şinasi’nin yanına gider.Şinasi ile aralarındaki durumu dolaşırlarken
konuşurlar.Şinasi bir ara sinirle Neriman’a dokunucu sözler söyler ve
Neriman sapsarı kesilir.Neriman’ın önceden sinir krizleri geçirdiğini
ve yine geçirebileceğini düşünen Şinasi Neriman’ın koluna girer.Neriman
aldığı bu cesaretle kolunu şiddetle çeker.Tam bir şey söyleyecekken
düşüp,bayılır.Daha sonra Şinasi Neriman’ı önce eczaneye sonra evine
götürür.Burada Faiz Bey,Şinasi’ye artık evlenmeleri gerektiğini söyler
ve Şinasi de bu evliliğin olacağını söyleyerek Faiz Bey’in sözüne itaat
eder.
Faiz Bey kızıyla bir gün konuşurken evlilik konusunu ona da
açar.Neriman,Şinasi’yle uzun zamandan beri birlikte olduğunu,onu çok
sevdiğini ve bu evliliğin elbette olacağını babasına söyler.Ancak bir
iki ay babasından müsaade ister.Buna sebep olarak ta karışık duygular
içinde olduğunu,kafasını toparladıktan sonra bu işin olacağını
söyler.Arkasından balo fikrini açmak için en uygun zaman olduğuna karar
verir ve babasına böyle bir balo olduğunu bütün arkadaşlarının
katılacağını kendisinin de bu baloya katılmak istediğini söyler.Faiz
Bey de baloya katılmasına müsaade eder ancak Şinasi ile gitmesi
şartıyla.
Şinasi Ferit’le buluşup Neriman’ın çok değiştiğini buna
engel olamadığını anlatır.Ferit’te Şinasi’ye Neriman’ı bir daha
Macit’le görüşmemesini sağlaması gerektiğini anlatır.Bu konuşmadan
sonra Şinasi’nin bütün fikirleri bir anda değişir ve bir daha Neriman’ı
Macit’le görüştürmemeye ve baloya gitmemesine karar verir.Akşam da
Neriman’ı Feritlere çağırıp orada bütün bu konuşulanları Neriman’a
anlatıp dediklerini yapmasını söylemeye karar verir.
Neriman baloya gitmesi için elbiseye ihtiyacı olduğunu
biliyordu.Bunun için bir çok baloya gitmiş olan dayısının kızlarına
danışmaya Şişli’ye gider.Fakat burada dinlediği bir olay Neriman’ın
hayatını değiştirir.
Anlatılan olay şudur:”Fakir bir Rus gitaristiyle yaşayan bir
Rus kızı,az parayla yaşamak kendisine ağır geldiği için onu terk
ederek,tanıştığı zengin bir Rum ile evlenir.Fakat bu zenginlik içindeki
hayatta eskisinden çok daha mutsuz olur.Bu hayattaki her şeyi ve
çevresindeki insanların davranışlarını basit ve yapmacık bulur.Pişman
olarak tekrar fakir Rus gitariste döner.Fakat adam kendisini kabul
etmez.Buna dayanamayan Rus kızı intihar eder.”
Neriman dinlediği bu olayla kendi hayatı arasında büyük bir
benzerlik bulur.Gittiği yolun yanlış olduğunu,mutlu olmak için sadece
paranın ve medeniyetin yeterli olmadığını,iç huzurun da gerektiğini
anlar.Balodan da Macit’ten de vazgeçer.
Neriman akşam Feritlere Gülter ile birlikte gider.Burada
Nezahet,Şinasi,Faiz Bey,Müderris Şeref Bey,Ziya Bey,Muammer ve Ferit
vardır.Sohbette doğu ile batı müziği arasındaki farklardan,doğu
müziğinin her zaman batı müziğinden üstün olduğundan
bahsediliyordu.Konuşma sırasında bütün laflar Neriman’a
dokunduruluyordu.Neriman sonunda dayanamayarak ağlamaya başlar ve
ağlarken “Ben alçak değilim baba,ben alçak değilim…”diyordu.Daha sonra
ağlaması bitince her şeyi orada bulunanlara anlatır.Balodan ve
Macit’ten vazgeçtiğini söyler.Doğu medeniyeti ürünü olduğu düşünerek
bir kenara bırakmış olduğu udunu tekrar eline alır.Herkes Neriman’ın
eski haline dönmesinden çok mutludur.
Feritlerden eve döndüklerinde herkes huzurludur.Mutsuz geçen
günlerin ardından hepsi nihayet huzurlu günlerine geri
dönmüşlerdir.Faiz Bey on gecedir, saatlerce uyumamıştı.Fakat bu gece
öyle huzurlu öyle mutluydu ki rahat bir uykuya dalar.